Hiểu về nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ. Sự kết hợp màu sắc ảnh hưởng đến tâm lý thị giác như thế nào? (Phần 1)

I. Tầm quan trọng của áp dụng nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ

1. Nguyên lý màu sắc trong thiết kế là gì?

Nguyên lý màu sắc trong thiết kế là cơ sở cho việc sử dụng và kết hợp các màu sắc một cách hiệu quả để tạo ra trải nghiệm thị giác hấp dẫn và hài hòa. Các nguyên lý này cung cấp hướng dẫn về cách màu sắc tương tác với nhau, giúp tạo ra sự cân bằng, đồng nhất và có ý nghĩa trong thiết kế. 

2. Một số nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ quan trọng

Nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ #01: Màu sắc cơ bản, Màu cấp 2 và Màu cấp 3

Màu cơ bản là thuật ngữ chỉ những màu bạn không thể tạo ra bằng cách kết hợp hai hoặc nhiều màu khác với nhau trên bánh xe màu sắc. Màu cơ bản trong RYB color wheel bao gồm 3 màu chính là Đỏ, vàng và xanh lam. Nắm bắt được 3 màu cơ bản của color wheel bạn sẽ dễ dàng pha trộn để tạo ra các màu sắc mới (màu cấp 2)

Có ba màu cấp 2 là Cam, Tím và Xanh lục. Nó được tạo ra bằng sự kết hợp như sau:

Cam = Đỏ + Vàng

Tím = Xanh lam + Đỏ

Xanh lục = Vàng + Xanh dương

Màu cấp 3 là màu được tạo ra khi bạn kết hợp một màu cơ bản với một màu cấp 2. Từ đó bạn sẽ tạo ra được thêm 6 màu cấp 3 mới:

Màu cánh sen (Magenta) = Đỏ + Tím

Đỏ son (Vermillion) = Đỏ + cam

Tím lam (Violet) = Xanh lam + Tím

Mòng két (Teal) = Xanh lam + Xanh lục

Hổ phách (Amber) = Vàng + Cam 

Xanh lá mạ (Chartreuse) = Màu vàng + Màu xanh lá cây

Nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ #02: Bảng màu

Bảng màu là tập hợp các màu sắc được sắp xếp theo một cách có tổ chức. Các bảng màu giúp tạo ra sự đồng nhất và hài hòa trong thiết kế.

Nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ #03: Tương phản màu

Sự tương phản màu xảy ra khi đặt các màu sắc có độ tương phản cao bên cạnh nhau. Điều này có thể tạo ra sự nổi bật.

Nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ #04: Màu chính và màu phụ

Trong một bảng màu, màu chính là màu chủ đạo, trong khi màu phụ là những màu bổ sung hỗ trợ màu chính.

Nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ #05: Đồng nhất màu

Sử dụng một số màu chủ đạo để tạo ra sự đồng nhất và nhất quán trong thiết kế.

Nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ #06: Màu nóng và màu lạnh

Màu sắc có thể được phân loại thành màu nóng (như đỏ, cam, và vàng) và màu lạnh (như xanh, xanh dương và tím). Sự kết hợp thông minh giữa chúng có thể tạo ra cảm giác năng động hoặc tĩnh lặng.

Nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ #07: Tương tác màu sắc

Hiểu cách các màu sắc tương tác với nhau giúp tránh được sự xung đột và tạo ra một trải nghiệm thị giác hài hòa.

Nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ #08: Tránh kết hợp quá nhiều màu sắc

Tránh sử dụng quá nhiều màu sắc trong một thiết kế để tránh làm mất đi sự tập trung và tạo ra sự lộn xộn. Bạn có thể tuân theo một số các nguyên tắc phổ biến sau:

Phối màu không sắc (Achromatic)

Phối màu không sắc là cách phối màu trong thiết kế chỉ sử dụng 1 trong 3 màu sắc bao gồm trắng, đen và xám để hoàn thiện tác phẩm của mình.

Phối màu đơn sắc (Monochromatic)

Đây là bạn phối màu dựa trên một đơn sắc cụ thể. Điểm đặc biệt là bạn sẽ kết hợp những màu sắc có sắc độ khác nhau từ duy nhất màu đơn sắc đó. 

Phối màu trung tính (Neutral)

Đây là cách phối màu lựa chọn một màu trung tính rồi phối nó với các màu sáng hơn hoặc sẫm hơn. 

Hiểu và áp dụng những nguyên lý màu sắc này, bạn sẽ có thể có những thiết kế hấp dẫn, chuyên nghiệp và hiệu quả hơn trong việc truyền đạt thông điệp.

II. Ảnh hưởng của nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ

Bảng màu lạnh

Đây là những cách phối màu bao gồm các sắc thái của màu lạnh như xanh lam, xanh lá cây và tím và thường được trộn với các màu trung tính để có độ tương phản tốt hơn. Nói chung, màu lạnh có tác dụng làm dịu và thư giãn. Tuy nhiên, tùy thuộc vào các tông màu cụ thể, bảng màu lạnh có thể truyền tải những cảm xúc từ trung lập đến tiêu cực nhiều hơn. Tuy nhiên, tuỳ vào sắc độ mà có thể thay đổi sự ảnh hưởng của chúng tới thị giác người dùng.

Một số ví dụ về ảnh hưởng của tông màu lạnh và trung tính đến tâm lý thị giác:

Màu xanh lá cây: Màu xanh lá cây không chỉ mang lại cảm giác dễ nhìn và thư giãn, mà còn chặt chẽ liên kết với thiên nhiên, sản phẩm sinh học, sự may mắn, sức khỏe và sự giàu có. Tuy nhiên, mặt khác, màu xanh lá cây cũng đồng nghĩa với sự đố kỵ hoặc độc hại, vì vậy việc lựa chọn đúng tông màu và sắc thái trong thiết kế rất quan trọng.

Màu xanh dương: Được xem là một trong những màu phổ biến và được ưa chuộng trên toàn thế giới, màu xanh dương không chỉ là sự lựa chọn yêu thích của nam giới mà còn của nữ giới. Màu sắc này được sử dụng phổ biến trong truyền thông, ngân hàng, và bảo hiểm bởi nó tạo nên cảm giác an toàn, trung thành và đáng tin cậy. 

Màu đen: Đây là màu sắc tượng trưng cho sự trang nhã và tinh tế, thường được sử dụng trong các thương hiệu cao cấp, liên quan đến đẳng cấp và sức mạnh. Màu đen cũng thường được sử dụng trong các chiến lược truyền thông để tạo nên ấn tượng sang trọng và tinh tế.

Màu trắng: Màu trắng, với độ tương phản cao, tạo ra không gian rộng lớn và truyền đạt sự tinh khiết, sạch sẽ, và tươi mới. Tuy nhiên, cũng có thể tạo cảm giác vô trùng và lạnh lẽo. Thường được sử dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và công nghiệp công nghệ.

Màu xám: Màu xám tượng trưng cho sự tinh tế, là lựa chọn cho những người không muốn nổi bật. Sự đơn giản của màu xám được sử dụng để làm dịu bớt và tạo cảm giác thoải mái cho người xem. Đây cũng là một màu phổ biến trong ngành công nghệ.

Bảng màu ấm

Cũng như màu lạnh, màu ấm cũng là một con dao có 2 lưỡi. Một mặt, chúng truyền đạt sự lạc quan, hạnh phúc, năng lượng, nhiệt huyết và đam mê. Mặt khác, chúng cũng có thể truyền tải sự lo lắng, khẩn cấp, báo hiệu nguy hiểm và phẫn nộ. Màu đỏ và vàng kích thích phản ứng nhanh và tăng nhịp tim, cũng như cảm giác thèm ăn. Vì vậy, hãy xem những công dụng khác nhau của chúng trong cách phối màu ngay dưới đây nhé!

Một số ví dụ về ảnh hưởng của tông màu ấm đến tâm lý thị giác:

Màu vàng: Màu vàng là sự kết hợp tươi sáng và mạnh mẽ, thu hút sự chú ý và tạo ra cảm giác ấm áp và sống động, thường được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực bán hàng và tiếp thị để tăng cường sự chú ý. Tuy nhiên, màu vàng có thể tạo nên việc khó đọc và gây choáng ngợp thị giác hay tạo ra cảm giác thất vọng và lo lắng. 

Màu cam: Màu cam rất hấp dẫn và thường được ứng dụng cho CTA (kêu gọi hành động), Màu này thường mang lại cảm giác phấn khích và nhiệt tình. Tuy nhiên, sử dụng quá nhiều màu cam có thể tạo cảm giác khó chịu với khách hàng

Màu đỏ: Màu đỏ thường được sử dụng để kích thích mua sắm. Về mặt khoa học, màu đỏ có thể gây kích thích nên thường được sử dụng để tăng khả năng hành động. 

Màu hồng: Màu hồng là biểu tượng của nữ tính và lãng mạn, thích hợp cho đồ chơi trẻ em và các sản phẩm sức khỏe phụ nữ. Màu này cũng có khả năng làm dịu bớt sự tức giận và tạo cảm giác bình tĩnh.

Màu tím: Màu tím là biểu tượng của sự giàu có, gợi cảm và trí tuệ, thường được kết nối với các sản phẩm sang trọng. Sự kịch tính của màu tím giúp nó thường được sử dụng trong các sản phẩm làm đẹp cao cấp, mang lại cảm giác lãng mạn và bí ẩn.

III. Tổng kết

Hiểu về màu sắc giúp chúng ta có thể tận dụng chúng để tạo ra thiết kế đánh vào cảm xúc của khách hàng. Điều quan trọng cần lưu ý là màu sắc có thể mang tính chủ quan — thứ có thể khiến một người cảm thấy vui vẻ có thể khiến người khác cảm thấy khó chịu tùy thuộc vào trải nghiệm trước đây của người xem hoặc sự khác biệt về văn hóa. Hy vọng bài viết Hiểu về nguyên lý màu sắc trong thiết kế đồ hoạ. Sự kết hợp màu sắc ảnh hưởng đến tâm lý thị giác như thế nào? đã giúp bạn hiểu sâu hơn về các kiến thức màu sắc. 

Đừng quên theo dõi các kiến thức về nguyên lý màu sắc sẽ được mang đến trong phần sau bằng cách theo dõi Blog và Fanpage của colorME đều đặn bạn nhé! Ngoài ra, nếu bạn đam mê và muốn tìm hiểu chuyên sâu về thiết kế đồ hoạ, hãy tham khảo ngay khoá học Graphic Design tại colorME để có thể nhanh chóng gia nhập vào thế giới Sáng tạo & Thiết kế nhanh chóng nhất nhé!